Ter gelegenheid van het centenaire van Marcel Proust (1871-1922) verscheen bij de Bezige Bij een boek van emeritus hoogleraar Ieme van der Poel (Universiteit van Amsterdam), dat door de uitgever wordt gepresenteerd als ‘een toegankelijke en leerzame wegwijzer door leven en werk van Marcel Proust‘.
Honderd jaar na de dood van Marcel Proust is het hoog tijd om het cliché van de wereldvreemde dandy die ellenlange zinnen schreef naar het rijk der fabelen te verwijzen. In het boek De tijdmachine van Marcel Proust van Ieme van der Poel maken we kennis met de andere Proust: humorvol, erudiet, en sterk betrokken bij actuele culturele, sociale en politieke ontwikkelingen.
Aan de hand van zijn zevendelige meesterwerk Op zoek naar de verloren tijd trekt emeritus hoogleraar Ieme van der Poel een relevante parallel tussen de belle époque en onze eigen tijd. Ook de personages van Proust geven zich over aan de rage om te sporten in het groen, en verdiepen zich in de vraag naar de complexiteit van seksuele geaardheid. Net als de schrijver zelf omarmen ze de verworvenheden van de moderne tijd. Proust slaagt erin om de fictionele werkelijkheid die hij schiep uit te tillen boven haar historische kader. Proust, de woordkunstenaar, maakte ons een eeuw geleden al duidelijk dat taal niet onschuldig is en in het uiterste geval kan leiden tot uitsluiting en raciaal geweld.
Het boek van Ieme van der Poel is op 18 november 2022 (de honderdste sterfdag van Marcel Proust) ten doop gehouden in debatcentrum Spui25. Tijdens die bijeenkomst werd ook de Nederlandse vertaling gepresenteerd van de postuum ontdekte voorstudie van de Recherche, De vijfenzeventig bladen (vert. Désirée Schyns, Philippe Noble, Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos). De opname van de bijeenkomst in Spui25 is hier te bekijken.