Op 16 februari 2023 promoveert historicus John-Alexander Janssen aan de Universiteit Leiden op een onderzoek naar kritiek op het democratische politieke stelsel ten tijde van de Derde Republiek. Janssen analyseerde hoofdredactionele commentaren van twee Franse republikeinse kranten (Le Petit Journal en Le Temps) in de context van twee grote politieke crises: het boulangisme en het Panamaschandaal. Een interessante uitkomst van het onderzoek is dat kritiek op het nog jonge republikeinse staatsbestel in ruime mate werd geuit door principiële medestanders van dat regime.
Terugkerende thema’s in de krantenartikelen waren onder meer het verwijt richting afgevaardigden dat zij het voor hun eigen- of groepsbelang deden; dat ze niet over de voor democratie vereiste mentaliteit beschikten en evenmin een duidelijke notie hadden van het algemeen belang. In het geval van Le Petit Journal neigde de kritiek soms naar xenofoob, identitair populisme. Het onderzoek laat dus zien dat de eerste institutionele parlementaire democratie van West-Europa al met kritiek kampte die ons anno 2023 bekend voorkomt en dat die kritiek een wezenlijk onderdeel is van het democratische discours.
Op de website van de Universiteit Leiden verscheen een nieuwsbericht over het onderzoek van Janssen: Analyse van 2000 Franse kranten onthult kritiek op Derde Republiek. De promovendus was op 11 februari te horen in het NPO1-programma Dr Kelder en Co.